Methode 2 : koppeltabel in GIS

Welke gebouweenheid komt overeen met een bepaald adres (gemeentenaam, straatnaam, huisnummer, busnummer), en omgekeerd? Waar ligt dat verband, en hoe kunnen we het gebruiken?

In een vorig artikel hebben we de API’s van de basisregisters van Vlaanderen verkend. Met een goed resultaat voor individuele bevragingen. Deze tweede methode vertrekt van de download van het GRAR, met focus op de tabel AdresGebouweenheidKoppelingen. Deze koppeltabel is essentieel, en zat lange tijd hidden in plain sight, althans voor mij. Met inzet van alle tools van onze GIS-software kunnen gemakkelijker bevragingen voor grotere gehelen doen. Bijvoorbeeld : geef een lijst van alle adressen en hun gebouweenheid binnen één gebouw. Tenslotte bespreken we het opsporen van verdachte gevallen in een GIS-analyse.

Download vs. service

De fiche ‘Gebouwen- en adressenregister’ op Datavindplaats bevat gek genoeg geen download mogelijkheid op dit moment. Via de good-old Downloadtoepassing lukt het gelukkig wel.

Je ontvangt één bestand GRAR.zip van 1,23 GB met alle adressen, gebouwen, gebouweenheden en koppelingen van heel Vlaanderen. Versnijden bij de aanvraag is niet mogelijk. Het unzippen duurt enkele minuten, tijd voor koffie.

Inhoud van de mappen Shapefile en dBASE

3 shapefiles en 2 koppeltabellen, waarvan de AdresGebouweenheidKoppelingen.dbf de meest essentiëlel is.

Weetje : Op Datavindplaats kun je ook het bestand ‘Gebouwen- en adressenregister – adreskoppelingen‘ vinden om te downloaden. Deze bevat enkel de Adres.* bestanden en de 2 koppeltabellen. Het zip-bestand is bij gevolg 4 keer kleiner. Aangezien we in deze oefening ook de gebouwen en de gebouweenheiden willen verkennen, zullen we die download niet gebruiken.

Weetje : Voor de volledigheid vermelden we dat van het Gebouwenregister én het Adressenregister (apart) ook WMS, WFS en OGC API Features services bestaan. Aangezien ze de koppeltabel niet bevatten laten we ze hier buiten beschouwing.

Download versnijden

Aangezien de bronbestanden groot zijn maak je best eerst een Ruimtelijke index aan per laag. Maak uit de moederbestanden selecties binnen het studiegebied, in dit geval de gemeentegrens van Brugge, en exporteer Adres, Gebouw en Gebouweenheid in een afzonderlijke map. Voeg ze toe aan je GIS-software, samen met AdresLabel.shp uit het GRB. Deze vereenvoudigde shapefile is handig ter oriëntatie, maar ze zit niet in de GRAR download.

Uitgewerkt voorbeeld

We zullen als oefening werken met hetzelfde gebouw als bij methode 1. Adres : Maalse Steenweg 169-173, Brugge. Het gaat om één gebouw met 3 (hoofd)huisnummers en daarbinnen 2 keer 6 busnummers van appartementen. Het gebouwid is 14411247.

Situering op Geopunt

Situering op Streetview

Visualisatie van de case in QGIS

Koppel AdresGebouweenheidKoppelingen.dbf met Adres.shp op basis van het gemeenschappelijk veld ‘adresid’. Bijgevolg worden alle gebouweenheden aan de adressen toegekend.

Analyse van de Adrespunten en de Gebouweenheden binnen het geselecteerde gebouw

• 15 adressen ‘inGebruik’
• 16 gebouweenheden = 14 gerealiseerd en 2 gehistoreerd
• 2 adressen kregen hetzelfde gebouweenheid id. De relatie adres – gebouweenheid is een veel-op-veel, dus in principe is een dubbel mogelijk. Maar aangezien het gaat om de gemeenschappelijke delen van 2 hoofdhuisnummers is dit even goed een verdacht geval dat gemeld wordt aan de gemeente voor controle.
  https://api.basisregisters.vlaanderen.be/v2/gebouweenheden/14412019

Resultaat : lijst met adresid’s binnen het voorbeeld gebouw met de overeenkomstige gebouweenheden

GIS-analyse naar verdachte gevallen

• dubbele gebouweenheden, zoals hierboven
• ontbrekende gebouweenheden op adressen ‘InGebruik’ en ‘Voorgesteld’. In Brugge komt dat 833 op 77.076 keren voor, of 1% van de adressen. Statussen ‘Afgekeurd’ en ‘Gehistoreerd’ houden we buiten beschouwing.
• adrespunten (ruimtelijk) gelegen buiten kadastrale percelen.
  Dat hoeft geen fout te zijn, vb. seinhuizen aan bruggen
• adrespunten niet gekoppeld aan een kadastraal perceel, dat achterhaal je met de tweede koppeltabel AdresPerceelKoppelingen.dbf. Brugge telt 1.019 mismatches.
• adrespunten (ruimtelijk) gelegen buiten gebouwen. Dergelijke gevallen zijn problematisch voor Cevi’s toepassing Leegstand. Het adrespunt moet in een gebouw liggen.

Met dank aan : Ine De Cubber