Publieke geoloketten ruimtelijke ordening: een overzicht in de Midwest

Een van de doelstellingen van DSI was om het platform op termijn te doen evolueren naar een publieksviewer. Een eerste versie hiervan staat momenteel in test bij departement Omgeving en zou mogelijks (?) eind dit jaar al gelanceerd worden. Intussen is er echter al een heel aantal Midwest-gemeenten die zelf via een eigen toepassing hun gedigitaliseerde plannen en plandocumenten raadpleegbaar maken voor de burger. Voor sommige gemeenten was het DSI-klaar maken van de plannen de aanleiding hiervoor.

Voordelen:

• de plannen kunnen visueel getoond en opgezocht worden op een kaart, als aanvulling op de klassieke lijst van documenten die vaak op de website staan.
• architecten of studiebureaus kunnen zelf opzoeken welke plannen op een perceel van toepassing zijn én kunnen zelf direct aan de plandocumenten. Op die manier worden onnodige telefoons of mails vermeden.
• de gemeente is zelf baas over de layout en de communicatie errond
• er kan meer info aan toegevoegd worden dan standaard in DSI voorzien wordt (bv. verkavelingsvergunningen – voorlopig nog een groot gemis in DSI)
• gratis op te zetten, in dit geval via ArcGIS Online (inbegrepen bij de ArcMap-licentie)

Een vergelijkend overzicht, met enkele ideeën en tips voor wie zelf ook aan de slag wil.

Elke West-Vlaamse gemeente beschikt via de provincie nog steeds over minstens 1 gratis ArcMap-licentie, waarbij 100 ArcGIS Online (AGOL) credits inbegrepen zijn. Dit is ruim voldoende om minstens één uitgebreid geoloket een jaar lang te kunnen publiceren. Om een idee te geven: een geoloket waarin alle plannen en een percelenkaart gepubliceerd worden, neemt jaarlijks iets meer dan 50 credits in beslag. In grote lijnen komt het neer op drie stappen:

1. mxd maken in ArcMap en van daar uit publiceren naar AGOL
2. kaartopmaak, pop-up-vensters etc… instellen in een web map
3. de web map in een een web map applicatie gieten, bijvoorbeeld met de Web App Builder (WAB): instellen van functionaliteiten, disclaimer, lay-out…

Ingelmunster was een van de eersten om hiermee te experimenteren. De applicatie is in een oudere versie van AGOL gemaakt en is heel eenvoudig en duidelijk opgebouwd. Alle plandocumenten (ook van verkavelingen) zijn langs deze weg digitaal ontsloten.

De plannenbank van Roeselare is met de recente Web App Builder (WAB) opgebouwd en bevat naast de klassieke BPA’s, RUP’s en verkavelingen ook een aantal extra, specifieke zaken zoals het APA, beleidsplannen en gewestplanwijzigingen. De applicatie is zeer to the point en alle plandocumenten zijn digitaal raadpleegbaar. Als basiskaart wordt een satellietfoto gebruikt (uit de standaard ESRI-basiskaarten). Voor Roeselare is dat een mooie opname, maar op sommige plaatsen (bijvoorbeeld in Wielsbeke) kan er een hinderlijke wolkensluier op deze foto zichtbaar zijn en dan is de meest recente orthofoto uiteraard beter geschikt.

De geoloketten van Tielt, Lichtervelde, Ruiselede, Ledegem en Wielsbeke zijn allemaal opgebouwd volgens hetzelfde stramien. Zij gebruiken bijvoorbeeld dezelfde disclaimer in de vorm van een welkomstscherm (via de ‘splash-widget’), waarbij de gebruiker akkoord moet gaan. Een disclaimer is essentieel om bepaalde juridische en praktische zaken te duiden. De info uit de disclaimer wordt nog eens herhaald in de infowidget, met een mini-handleiding voor de gebruiker. In deze geoloketten wordt enkel de essentiële attribuutinfo meegegeven (meestal naam, algplanid en een link naar de plandocumenten). De bedoeling is hier om te vertrekken vanuit een aangeklikt perceel. Er kan gezocht worden op perceelsnummer en bij het selecteren van een perceel krijg je in de pop-up alle info die erop van toepassing is. Ook de bouw- en stedenbouwkundige verordeningen worden hier weergegeven, wat de pop-up wel wat zwaarder maakt. De kleurcodes van de gemeentelijke logo’s zijn gebruikt in de lay-out, zodat ze maximaal aansluiten bij de eigen huisstijl.

In de plannenviewer van Staden zijn de percelen ook opzoekbaar en selecteerbaar. Er wordt hier in de pop-up meer attribuutinfo meegegeven (bv. goedkeuringsdatum). De extra widget met een klein overzichtskaartje is ook interessant. In Staden zijn alle lagen afzonderlijk bevraagbaar via de zoekwidget, die hier niet als een aparte widget is toegevoegd, maar in de zoekbalk is geïntegreerd.

De plannenviewer van Wingene vertrekt niet vanuit de percelen, maar de percelenkaart kan wel aangevinkt worden. Hier zijn ook de CRAB-adresposities zichtbaar. Wingene heeft ook een goede disclaimer met wat uitleg over het gebruik van de viewer. Hier is geen splash-screen gebruikt als welkomstscherm, maar wordt de infowidget standaard opengeklapt bij het opstarten. Bijzonder is ook dat hier niet de orthofoto, maar OpenStreetMap als basiskaart gebruikt wordt. De orthofoto is wel als gewone kaartlaag toegevoegd. Er is een leuke widget toegevoegd zodat bepaalde kaartlagen kunnen aan of uit ‘geswipet’ worden:

Naast ArcGIS Online zijn er uiteraard ook andere mogelijkheden. Izegem gebruikt momenteel nog een gehost geoloket van Cevi. De burger krijgt hierbij een afgeslankte versie van een zogenaamd Flexloket gemaakt met ArcGIS Server. Voordeel is hierbij dat de gemeente in principe zelf niets moet herpubliceren bijvoorbeeld bij een update van de plannen. Buiten de Midwest heeft Knokke-Heist ook een dergelijk gehost loket van Cevi, waarin nog veel meer ‘notariële’ info raadpleegbaar is, en zelfs de bouwvergunningen (zonder de documenten weliswaar). Dergelijke bijkomende info kan je uiteraard ook met AGOL publiceren, zoals Gistel bijvoorbeeld doet.

Nog een tip: de url van een AGOL-geoloket is meestal erg lang en niet zo handig om te gebruiken in communicatie. Via bitly.com kan je gelijk welke url verkorten.